Historia

Historia Komitetu sięga okresu międzywojennego. W 1926 roku powstało w Wilnie Towarzystwo Popierania Produkcji Roślin Lekarskich. Od początku istnienia przyjęło ono trzy główne cele: koordynację zbioru ze stanu naturalnego, handel surowcami zielarskimi i wspieranie rozwoju upraw zielarskich. Towarzystwo uległo rozwiązaniu z chwilą powstania Polskiego Komitetu Zielarskiego.

W roku 1929 powstał w Warszawie Związek Producentów Roślin Leczniczych i Przemysłowych. W wyniku jego działalności utworzone zostały w Polsce pierwsze profesjonalne ośrodki uprawy roślin leczniczych. W tym samy roku z inicjatywy ówczesnego Ministerstwa Przemysłu i Handlu zorganizowano w Warszawie konferencję w sprawie integracji polskiego środowiska zielarskiego. W wyniku obrad przedstawicieli różnych urzędów i firm zielarskich, postanowiono stworzyć organizację, która byłaby „reprezentantem interesów krajowego zielarstwa i koordynatorem polskiej gospodarki zielarskiej”. W ten sposób w roku 1930 powstał Polski Komitet Zielarski. Celem ówczesnych działań PKZ było tworzenie plantacji roślin leczniczych, prowadzenie prac doświadczalnych nad ich aklimatyzacją, inspirowanie badań naukowych w dziedzinie nauk o leku roślinnym, koordynowanie obrotu ziołami, szkolenie instruktorów zielarstwa. PKZ odegrał istotną rolę w kształtowaniu polskiego zielarstwa i ziołolecznictwa okresu międzywojennego.

7 stycznia 1993 r. w Warszawie na I Kongresie Polskiego Komitetu Zielarskiego reaktywowano działalność stowarzyszenia. Za główne cele przyjęto: reprezentowanie interesów wszystkich, którzy związani są z zielarstwem oraz wspieranie badań naukowych i postępu technicznego w zielarstwie. Program działania reaktywowanego Polskiego Komitetu Zielarskiego oparty został na tradycjach społeczno-zawodowych organizacji zielarskich istniejących wPolsce w okresie międzywojennym.

Pierwsza kadencja (1993-1997) działalności reaktywowanego Polskiego Komitetu Zielarskiego była skoncentrowana na problemach związanych z obrotem hurtowym i detalicznym produktami zielarskimi. Istnienie w Polsce sklepów zielarskich stało się możliwe dzięki staraniom Komitetu.

W okresie trzeciej kadencji (2001-2005) za najważniejsze dla środowiska zielarskiego uznano problemy związane z uprawą ziół. Wobec przystąpienia Polski do Unii Europejskiej zaistniała pilna potrzeba objęcia plantatorów roślin zielarskich szkoleniami z zakresu dobrej praktyki rolniczej (GAP) oraz nowoczesnej uprawy roślin leczniczych.

W okresie trzeciej kadencji (2001-2005) za najważniejsze dla środowiska zielarskiego uznano problemy związane z uprawą ziół. Wobec przystąpienia Polski do Unii Europejskiej zaistniała pilna potrzeba objęcia plantatorów roślin zielarskich szkoleniami z zakresu dobrej praktyki rolniczej (GAP) oraz nowoczesnej uprawy roślin leczniczych.

W następnych kadencjach realizowane były działania mające na celu wsparcie dalszego rozwoju zielarstwa i ziołolecznictwa w Polsce. Podjęta została ścisła współpraca z wieloma instytucjami i organizacjami związanymi z przedmiotem działania Komitetu. Poprzez swoich przedstawicieli PKZ od 2013 jest reprezentowany w dwóch Grupach Ekspertskich Farmakopei Europejskiej oraz od 2011 w ESCOP (European Scientific Cooperative on Phytotherapy).

Do podstawowych zadań Polskiego Komitetu Zielarskiego należy obecnie kreowanie poglądów dotyczących współczesnego zielarstwa i ziołolecznictwa oraz promocja polskich produktów ziołowych w Europie.

Polski Komitet Zielarski zrzesza około 200 członków zwyczajnych oraz ponad 20 członków wspierających. Członkami zwyczajnymi są osoby zawodowo zajmujące się zielarstwem i ziołolecznictwem, zatrudnione w różnych przedsiębiorstwach i instytucjach, na wyższych uczelniach i w instytutach naukowych oraz osoby prowadzące gospodarstwa zielarskie. Grupę członków wspierających tworzą przedsiębiorstwa działające w zakresie uprawy, przetwórstwa i handlu produktami zielarskimi. 

Polski Komitet Zielarski jest „dobrowolnym, samorządnym, trwałym zrzeszeniem o celach niezarobkowych” działającym zgodnie z przepisami ustawy „Prawo o stowarzyszeniach”. 

Zarząd Główny PKZ składa się członków, reprezentujących różne dziedziny zielarstwa oraz różne zielarskie regiony Polski. Spośród członków Zarządu 5 osób tworzy Prezydium Zarządu. 

Posiedzenia Zarządu odbywają się raz w kwartale. W międzyczasie pracuje Prezydium i biuro Zarządu. Statutowe obowiązki PKZ realizowane są w ramach trzech sekcji: Surowcowej, Przemysłowo Handlowej oraz Nauki i Fitoterapii. Każda z wymienionych sekcji pracuje samodzielnie.

Polski Komitet Zielarski posiada również Radę Ekspertów, pełniącą funkcję organu doradczego.